ABC zdrowia psa i kota

O czym powinniśmy rozmawiać i o co pytać w gabinecie weterynaryjnym?

Chyba każdy z nas chciałby, aby nasz czworonożny przyjaciel cieszył się dobrym samopoczuciem oraz był wolny od wszelkich chorób. Przyjmując do domu szczeniaka czy kociaka powinniśmy w pierwszej kolejności odwiedzić lekarza weterynarii, w celu upewnienia się czy jego stan zdrowia jest prawidłowy oraz aby ustalić kalendarz szczepień czy też zadbać o odpowiednią profilaktykę przeciwko pasożytom wewnętrznym/zewnętrznym. Zwierzęta adoptowane, ze schroniska czy też z hodowli nie zawsze cieszą się dobrym samopoczuciem. Często kondycja nowo przybyłego towarzysza może budzić nasze wątpliwości, oprócz tego może on przenosić choroby zakaźne na inne zwierzęta w naszym otoczeniu. Z tego względu, dobrze byłoby nowemu domownikowi zrobić krótką kwarantannę i w tym czasie odwiedzić gabinet weterynaryjny.

O czym zatem powinniśmy wiedzieć i o co zapytać lekarza naszego pupila?

Profilaktyka przeciwpasożytnicza u psów i kotów

Należy mieć na uwadze, że niektóre pasożyty mogą również przenosić się ze zwierzęcia na człowieka. Dlatego bardzo istotne jest stosowanie preparatów ochronnych – spot on (wylewanych na skórę), tabletek do żucia czy też obroży przeciw kleszczowych i przeciwpchelnych (w zależności od obroży mają one czas działania nawet do 8 miesięcy). Kleszcze – czyli najczęstszy nosiciel chorób wektorowych, przyczyniają się do rozpowszechniania chorób takich jak Babesioza, Borelioza, Anaplazmoza. Pchły powodują znaczny świąd i mogą prowadzić do alergicznego zapalenia skóry. Dobrze dobrane preparaty pozwalają na uniknięcie inwazji ektopasożytów (bytujących na zewnątrz zwierzęcia).

A jak się sprawa ma z endopasożytami? (bytującymi wewnątrz organizmu).

Aby określić, że nas ukochany psiak czy kociak jest żywicielem pasożytów, należy zbadać jego kał. Długie białe nitki w kale czy charakterystyczne „ziarenka ryżu” powinny nas skłonić do ponownego odrobaczenia zwierzęcia dostępnymi preparatami. Ponadto objawy, których nie powinniśmy bagatelizować to utrata masy ciała, wymioty, biegunka czy apatia.

Bardzo ważną kwestią w profilaktyce przeciwpasożytniczej jest systematyczność stosowania preparatów. Nie zapominajmy, aby w przypadku „kotów wychodzących” preparaty były stosowane częściej niż w przypadku domowych kanapowców 😉. Cykl szczepień i odrobaczeń powinien zostać omówiony z lekarzem na pierwszej wizycie.

Zalecenia dietetyczne oraz aktywność fizyczna

Bardzo istotnym czynnikiem dla naszego ukochanego czworonoga jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała. Należy pamiętać, aby nie przekarmiać zwierzęcia, gdyż prowadzić to może do otyłości, a tym samym szeregu niekorzystnych zmian w jego organizmie. Wybierając konkretną karmę komercyjną należy sugerować się informacją dostępną na etykiecie, która określa konkretne zapotrzebowanie w ciągu doby. Trzeba mieć na uwadze, że karmy komercyjne są ściśle zbilansowane, dlatego nie powinno się dodatkowo dokarmiać zwierzęcia resztkami ze stołu. Należy ponadto unikać w żywieniu – jedzenia skrojonego pod potrzeby człowieka (szynka, parówki, wędliny, słodycze etc.) Nie od dzisiaj wiadomo, że dieta i ćwiczenia są najlepszym sposobem, aby utrzymać dobrą kondycję. Pamiętajmy o regularnych spacerach 😊. Warto również zadbać o odpowiedni komfort zwierzęcia podczas ruchu poprzez używanie dopasowanych szelek, nie powinny być one za duże ani nie powinny być za ciasne, tak, aby nasz podopieczny nie miał problemów ze swobodnymi ruchami. Odpowiednio skrojone szelki nie powinny powodować otarcia naskórka.

Szczepienia profilaktyczne

Już na pierwszej wizycie lekarz powinien sporządzić indywidualny program szczepień i odrobaczeń dostosowany pod potrzeby naszego zwierzęcia. Poniżej podane są przykładowe programy szczepień u psa i kota, pamiętajmy, aby zacząć szczepienia we wczesnym okresie, by zapewnić skuteczną ochronę. Wybierając się z podopiecznym na umówioną wizytę celem podania szczepionki, musimy mieć pewność, że jest on całkowicie zdrowy. Nie możemy szczepić psiaka/ kociaka, który jest apatyczny, ma gorączkę, wymioty, biegunkę itd..:(. Po podaniu preparatu należy obserwować pupila. W przypadku duszności, „puchnięcia” czy innych niepokojących objawów należy natychmiast wrócić do lecznicy weterynaryjnej (szacuje się, że występuje to w mniej niż 1% szczepień). Naturalna jest natomiast przejściowa apatia i zmęczenie po podaniu szczepionki, nie należy się tym martwić. W przypadku kotów wychodzących warto zaszczepić je na FelV (kocią białaczkę) oraz na FIV (odpowiednik ludzkiego wirusa HIV).

Psy – podstawowy kalendarz szczepień

Podstawowe szczepienie-Nosówka, Adenowirus, Parwowirus.
Pierwsze szczepienie szczenięcia powinno mieć miejsce około 6 tygodnia życia. W ciągu następnych 3-4 tygodni nasz podopieczny powinien wytworzyć przeciwciała skierowane przeciwko konkretnym patogenom. Wobec tego następna wizyta z naszym nowym domownikiem powinna mieć miejsce około 9-10 tygodnia życia. Idąc tym samym schematem, powtórne szczepienie powinno odbyć się około 12-13 tygodnia życia. Cały ten cykl dotyczy najczęstszych chorób – potocznie nazywanych chorobami podstawowymi. Należą do nich Parwowiroza, Nosówka czy też choroba Rubartha. Istnieją również tak zwane szczepienia dodatkowe -zalicza się do nich między innymi szczepienie na leptospirozę. O zasadność wprowadzenia tego szczepienia powinniśmy zapytać naszego lekarza weterynarii. Należy pamiętać, że w Polsce szczepienie przeciwko wściekliźnie jest ustawowo obowiązkowe! Każdy pies powyżej 3 miesiąca (12 tygodni) życia powinien zostać zaszczepiony.
Dawka przypominająca na choroby podstawowe i na wściekliznę powinna być powtarzana w odpowiednim okresie (12 miesięcy od poprzedniej dawki) . Pilnujmy, aby nasz pupil miał aktualne szczepienia. Jest to szczególnie ważne, gdy chcemy przekraczać z nim granice (w paszporcie też muszą być aktualne szczepienia).
Jeżeli znajdujemy bezdomnego psiaka i nie mamy żadnych informacji na temat jego wcześniejszych szczepień to i tak powinniśmy zadbać o jego profilaktykę. W tym celu również powinniśmy odwiedzić gabinet weterynaryjny i ustalić oddzielny plan szczepień.

Schematyczny kalendarz szczepień psa wraz z innymi proponowanymi szczepieniami
Pierwsze szczepienia psa
Kalendarz szczepień dla kota
Pierwsze szczepienia kota – kiedy zrobić?

Jeżeli chodzi o szczepienie kociąt to sprawa jest bardzo podobna jak u szczeniąt. Natomiast szczepienie na wściekliznę nie jest ustawowo obowiązkowe u kotów. Dobrze jednak, aby kot wychodzący został zabezpieczony przeciwko wściekliźnie. Jeżeli nasz kociak nie prowadzi domowego, kanapowego trybu życia to należy się zastanowić nad szczepieniami na kocią białaczkę. Na otwartej przestrzeni często dochodzi o kontaktu bezpośredniego kotów i istnieje duże ryzyko przeniesienia na siebie wzajemnie choroby. Przed szczepieniem na białaczkę powinniśmy zrobić szybki test z krwi czy aby na pewno nasz podopieczny nie jest nosicielem wirusa i czy wykonywana profilaktyka ma zasadność.

Istnieją różne schematy szczepień w zależności od pacjenta, trybu jego życia oraz potencjalnych zagrożeń. Różne lecznice realizują swój program na indywidualny sposób.

Kastracja / sterylizacja

Zwierzęta, które nie są dopuszczane do rozrodu powinny zostać kastrowane/sterylizowane. Absolutnym mitem jest stwierdzenie, że „suczka powinna mieć chociaż raz młode”. Mit ten nie znajduje żadnego racjonalnego uzasadnienia. Sam zabieg jest zabiegiem bezpiecznym, niskiego ryzyka. Za jego wykonaniem przemawia dużo zalet prozdrowotnych dla naszego pupila.

W przypadku samców kastracja zmniejsza ryzyko agresywnych zachowań, stanowi profilaktykę nowotworów jąder, chorób gruczołu krokowego, ułatwia szkolenie i ogranicza ryzyko znakowania moczem terenu.

W przypadku samic zapobiega niechcianej ciąży, ciąży urojonej, zmniejsza ryzyko nowotworów jajników, macicy, gruczołu sutkowego. Ponadto stanowi profilaktykę powszechnie znanego ropomacicza.

Przede wszystkim zabiegi te zmniejszają ryzyko bezdomności zwierząt, co jest problemem bardzo powszechnym i ciężkim do zwalczenia.

Częstym pytaniem właściciela jest, kiedy zabieg ten można wykonać? W przypadku suczki zabieg ten proponuje się między 6-10 miesiącem życia. W przypadku samca zabieg ten się wykonuje zazwyczaj po osiągnięciu dojrzałości płciowej, czyli w wieku powyżej 6 miesiąca życia. Należy skonsultować się ze swoim lekarzem weterynarii, aby ocenił, kiedy jest nastąpi odpowiedni moment na wykonanie zabiegu. Trzeba pamiętać, że sterylizacja suczki powinna się odbyć przynajmniej 2,5 miesiąca od ostatniej cieczki. Liczne badania naukowe mówią o tym, aby jeżeli jest to możliwe, wykonać zabieg przed pierwszą cieczką, zmniejsza to ryzyko wystąpienia guzów nowotworowych listwy mlecznej. Pamiętajmy również, że zwierzęta starsze np. 10/12-letnie także mogą być poddawane zabiegom sterylizacji.

W przypadku kotów również kwalifikuje się kocura do zabiegu powyżej 6 miesiąca życia. U kotek jest to okres między 6-8 miesiącem życia. Przed operacją należy zastosować głodówkę 8-12 h przed planowym zabiegiem, powinno się odstawić wodę na 2 h przed znieczuleniem.

A co po operacji? Należy zapewnić naszemu podopiecznemu spokój. Ograniczyć stosunkowo ruch po samym zabiegu i nie karmić go przez okres kilku godzin, obserwować czy zwierzę normalnie je, oddaje mocz i kał. Przez kilka dni po ingerencji, obserwować ranę pooperacyjną. Warto umówić się na wizytę kontrolną w celu oceny przez lekarza procesu gojenia się rany i ewentualnego wyciągnięcia szwów (10-14 dni po sterylizacji). Należy pamiętać o tym, że zwierzęta kastrowane/sterylizowane mają tendencje do przybierania na wadze po zabiegu operacyjnym. Aby zapobiec otyłości powinniśmy wprowadzić odpowiednią dietę oraz zadbać o stosowną ilość ruchu.

JEŻELI MASZ JAKIEŚ PYTANIA CZY WĄTPLIWOŚCI NIE BÓJ SIĘ ZADAĆ ICH SWOJEMU LEKARZOWI WETERYNARII. KTO PYTA NIE BŁĄDZI!

Artykuł autorstwa Gabriela Kubicka


Cześć, nazywam się Gaba, z wykształcenia jestem lekarzem weterynarii. Staram się stale poszerzać swoje kompetencje i podnosić kwalifikacje przez uczestnictwo w licznych konferencjach oraz szkoleniach z zakresu chorób psów i kotów. Swój czas wolny poświęcam czytając książki o tematyce fantasy, jeżdżąc na nartach czy rozkoszując się smakiem dobrej kawy. Prywatnie jestem opiekunką 2 burych kocurów 😉